Ցանկացած նպատակին հասնելու ամենամեծ մարտահրավերներից մեկը՝ լինի դա աշխատասիրությունը, վաղ արթնանալը, սովորություն ձեռք բերելը կամ մարզվելը, այդ նպատակին հասնելու մոտիվացիա գտնելն է:
Մոտիվացիան բանալին է, բայց ամենևին էլ հեշտ չէ այն գտնել ամեն օր։
Ինչպես է աշխատում մոտիվացիան
Նախքան կոնկրետ մեթոդներին անցնելը, օգտակար է իմանալ, թե ինչ է մոտիվացիան և ինչպես է այն գործում:
Մոտիվացիան այն է, ինչը ձեզ մղում է դեպի նպատակը, խթանում է ձեր առաջ գնալուն, երբ ամեն ինչ սխալ է ընթանում, ինչի պատճաով էլ դուք վաղ արթնանում եք մարզվելու կամ նախագիծն ավարտելու համար:
Ավելի հաճախ, դրական մոտիվացիան ավելի լավ է աշխատում. եթե դուք իսկապես ինչ-որ բան եք ցանկանում, ապա շատ ավելի լավ աշխատանք կկատարեք, քան երբ փորձում եք խուսափել անցանկալի սցենարից:
Այսպիսով, մոտիվացիան ինչ-որ բանի հասնելու ցանկությունն է: Երբեմն դուք չեք ցանկանում վաղ արթնանալ և շատ քնկոտ եք, բայց եթե իսկապես վաղ արթնանալու պատճառ ունեք, անհամբեր վեր եք թռչում անկողնուց: Այս տեսակի մոտիվացիան ամենալավն է աշխատում։
Ինչու է հարկավոր մոտիվացիան
Մոտիվացիան գործողությունների խթան է և ցանկացած մասնագիտական և անձնական աճի անբաժանելի մաս: Մոտիվացիայի համակարգն անմիջականորեն կապված է յուրաքանչյուր մարդու հոգեբանական բնութագրերի հետ, քանի որ խառնվածքի իմացության շնորհիվ կարող եք մոտեցում ընտրել յուրաքանչյուր աշխատակցի: Օրինակ, խոլերիկ մարդիկ նախընտրում են ակտիվ աշխատանքը, որը ներառում է շատ շարժումներ, մինչդեռ մելանխոլիկ մարդիկ նախընտրում են նստակյաց, միապաղաղ գործողություններ: Մարդու մոտիվների իմացությունը օգնում է նրա համար հարմարավետ միջավայր կազմակերպել, ինչը նպաստում է արտադրողականության աճին։
Մոտիվացիայի տեսակներ
Մոտիվացիան բաժանվում է ներքին և արտաքին տեսակների: Սակայն նրանց միջև սահմանները պայմանական են։ Հաճախ է պատահում, որ մարդու վրա միաժամանակ աշխաատելու տարբեր ցանկություններ են առաջանում։
Ներքին
Այն բնութագրվում է անձնական նպատակների, մարդկային հատկանիշների կիրառմամբ: Որպես դրդապատճառ օգտագործվում են նրա անձնական ձգտումները, հետաքրքրությունները, հաճույքներ և կատարված աշխատանքից բավարարվածության զգացումը։
Ներքին մոտիվացիայի օրինակներ՝
- Ձեռքբերումներ. Սա մոտիվացիա է այն աշխատակիցների համար, ովքեր ակտիվորեն ներգրավված են բարդ խնդիրների լուծման գործընթացում, ձգտում են բարելավել իրենց մասնագիտական հմտությունները և հաստատել իրենց կոմպետենտությունը: Նոր հաղթանակներն ու հաջողությունները նրանց դրդում են մասնագիտական աճի։
- Անձնական զարգացում. Այն բաղկացած է նոր բաներ սովորելու ցանկությունից, և գիտելիքի օգնությամբ, մարդը փոխակերպում է ոչ միայն շրջապատող աշխարհը, այլև ինքն իրեն։
- Ձգտելով իշխանությանը. Դա ձեզ դրդելու միջոց է՝ վերահսկելու ձեզ շրջապատող մարդկանց կամ ձեր կյանքը:
Արտաքին
Արտաքին մոտիվացիան այն խթաններն են, որոնք գտնվում են անձից դուրս: Սրանք արտաքին աշխարհի տարրեր են, որոնք որոշակի արտոնություններ են տալիս կամ, ընդհակառակը, որոշակի սահմանափակումներ են խոստանում։ Արտաքին մոտիվացիան կախված չէ մարդուց, քանի որ այն կառուցված է տվյալ պահին զարգացած այլ մարդկանց, օրենքների, կանոնների և հանգամանքների վրա։
Արտաքին մոտիվացիայի օրինակներ՝
- Դրամական պարգև. Աշխատանքի կատարման համար ֆինանսական խթանները ամբողջ աշխարհում մոտիվացիայի ավանդական միջոց են: Փողը արտաքին մոտիվացիայի ամենապարզ տեսակներից է, քանի որ համարվում է աշխատանքի համընդհանուր պարգև։
- Վաստակի ճանաչում. Կատարված աշխատանքի համար ոչ նյութական պարգևատրման մեթոդ, որը բաղկացած է այն մարդու բարոյական բավարարվածությունից, ում աշխատանքը գնահատվում և տարբերվում է մնացածից:
- Վախ. Սա այն մարդկանց մոտիվացիան է, ովքեր խնդրահարույց իրավիճակներից խուսափելու մեծ ցանկություն ունեն։
Մոտիվացված մարդկանց նշաններ
- Լավատեսություն — մոտիվացված մարդիկ նախապես վստահ են, որ իրենց ծրագիրը կկատարվի, իսկ արդյունքը կլինի գերազանց
- Հաստատակամություն — նրանց համար խոչընդոտները չեն դառնում անլուծելի խնդիր
- Ակտիվություն — մեծ ոգևորություն, որն օգնում է կանգ չառնել նպատակին հասնելու ճանապարհին
- Կենտրոնացում — մարդիկ չեն շեղվում մանրուքներից, շարժվում են դեպի նպատակը
- Վստահություն — այդպիսի մարդիկ գիտակցում են իրենց՝ որպես ամբողջական անձնավորություն՝ խնդիրներով և թերություններով, նրանք գիտեն, թե ինչպես օգտագործել ուժեղ կողմերը և մշակել թույլ կողմերը։
Վերլուծություն՝
Մոտիվացիա ասվածը մեր օրերում կարծես կորցրել է իր նշանակությունը, որովհետև այն շատ է օգտագործվում և կարծես դարձել է ամենամեծ պատճառաբանումներից մեկը։ Իրականում մոտիվացիան շատ կարոևր բան է և շատ լավ է, որ այն մարդ ունենում է և իր աշխատանքը կատարում է մոտիվացված, նպատակներ և երազանքներ ունի, որոնց պատրաստվում է հասնել։ Բայց մեր օրերում մարդիկ խառնում են ալարկոտությունը, անպատասխանատվությունը մոտիվացիայի հետ և ամեն անգամ, երբ չեն ցանկանում ինչ-որ աշխատանք կատարել, ասում ե՝ մոտիվացիա չունեմ, կորել է մոտիվացիաս, չեմ կարողանում աշխատել, ինձ մոտիվացիա է հարկավոր աշխատելու համար, բայց քանի որ չունեմ՝ չեմ աշխատի, նպատակներիս չեմ հասնի, այլ ուղղակի կնստեմ և կսպասեմ, մինչև որ մոտիվացիաս գա։ Էսպես մտածելով՝ հնարավոր է երբեք էլ չանցնես գործի և քո աշխատանքները և պարտականությունները մնան և կուտակվեն։ Պետք է հասկանալ, որ հաճախ մոտիվացիան չի կարող լինեն պատճառաբանում, որովհետև դրանք քո պարտականություններն են, և դու դրանք պարտավոր ես կատարել և երբ քեզնից պահանջեն այն ինչ պարտավոր ես անել, բայց չես արել մոտիվացիայի բացակայության պատճառով, դա մարդկանց չի հետաքրքրելու, և նրանք պահանջելու են ձեր աշխատնքը, ինչ կարող է շատ մեծ խնդիրների առաջ հագեցնել։ Պետք է նստել և սկսել անել, հնարավոր է, որ դուք չեք ցանկանում, զլանում եք, «ՄՈՏԻՎԱՑԻԱ» չունեք, բայց ով է ասել, որ աշխատանք կատարելիս միշտ պետք է ցանկանաք և ունենաք մոտիվացիա, հաճախ դրանք ձեզ նեղություն պատճառելով, չցանկանալով, բայց ստիպված պետք է անեք, որովհետև դուք պատասխանատու եք այդ ամենի համար։ Իսկ ինչ վերաբերվում է մոտիվացիային, դրա աղբյուրը կարող է դառնալ ձեզ համար ինչ-որ մարդ, ում գործունեությունը, կյանքը, հենց ինքը կվոգեշնչի ձեզ, որպեսզի անցնեք գործի։ Կամ մոտիվացիայի աղբյուր կարող են լինել գրքերը, ֆիլմերը, սերիալները, որոնց մեջ դուք նույնպես կարող եք գտնել խթան աշխատելու համար։ Եվ այդպես շարունակ, ամեն մարդու համար տարբեր բաներ կարող են դառնալ մոտիվացիայի աղբյուրը, որովհետև մոտիվացիա ասվածը շատ լայն է և անգամ ոմանց համար կարող են հենց իրենք դառնան իրենց մոտիվացիայի աղբյուրը։ Կարևորը շատ չուռճացնել և իմաստազուրկ չանել այս երևույթը։